بحرانی بزرگ در زیر سطح زمینی

یک کارشناس حوزه آب گفت: عده‌ای می‌گویند چرا اصفهانی‌ها نگرانند؟ بله ما نگرانیم. نگران بحران عمیق در منطقه مرکزی کشور و نگران ریزگردهای سمی تالاب گاوخونی که می‌تواند چندین استان را دچار مشکل شدید کند.
لطف الله ضیایی در همایش نکوداشت زاینده رود، اظهار کرد: حرکت ریزگردها که بر اثر خشکی گاوخونی به وجود خواهد آمد، تا شعاع یک هزار کیلومتری کشیده می‌شود و به این مناطق آسیب می‌رساند.
وی در خصوص خشکی زاینده رود، افزود: بحران بزرگ‌تر در زیر سطح زمین در حال جریان است و درواقع فرونشست دشت‌ها به عنوان زلزله خاموش مطرح است. تخریب 320 خانه و منطقه مسکونی شهر دامنه گواه این موضوع است. بحران کاهش آب‌های زیرزمینی و نشست زمین هیچ راه حل سازه‌ای ندارد و تنها راهکار فرار از نشست جابجایی شهرهاست.
این کارشناس حوزه آب ادامه داد: 92 درصد منابع آب زاگرس میانی به حوضه کارون و هشت درصد آن به حوضه زاینده رود می‌آید این در حالی است که توزیع جمعیتی 56 و 44 درصد است و این یعنی جمعیت در این دو منطقه تقریبا مساوی است ولی آب حوضه کارون 10 برابر است.
ضیایی گفت: سرانه آب تجدیدپذیر کشور یک سوم جهان و این میزان در زاینده رود نصف ایران است. در واقع سرانه آب تجدیدپذیر اصفهان و حوضه زاینده رود 750 متر مکعب است که این عدد طبق شاخص سازمان ملل بحران دائم محسوب می‌شود. کل آبی که از سرشاخه کارون به سمت اصفهان می‌آید 4.5 درصد بوده و قطعا علت کم آبی کارون، سدهایی است که روی آن زده می‌شود.
وی اضافه کرد: زمانی که زنجیره انسانی کنار کارون به اصطلاح کم آب تشکیل شده بود، 13 میلیارد مترمکعب آب در سدهای کارون بود. گاهی برخی دوستان اعلام می‌کنند که نخلستان‌های آبادان و خرمشهر به دلیل پیشروی آب دریا در اروند خشک شده است. علت این خشکی این است که ترکیه روی دجله و فرات در حال سدگذاری است و اروند هم از پیوستن به رود دجله و فرات و کارون تشکیل می‌شود که سدهای ترکیه موجب برهم زدن تعادل آبی در اروند و پیشروی آب دریا به داخل اروند است.
این کارشناس حوزه آب افزود: در سال 93 و 94 بارش در کوهرنگ بیش از میانگین بوده است و اینکه عامدانه یا غیر عامدانه برخی می گویند ورزنه و اصفهان 80 درصد کاهش بارش داشته، نمی‌تواند نشانه و شاخصی برای آب زاینده رود باشد چرا که کوهرنگ در سال 92 و 94 یک هزار و 600 میلیمتر بارش داشته است. همین میزان در سال 94 و 95 به یک هزار و 270 میلیمتر می‌رسد که هفت درصد نسبت به مدت مشابه کاهش بارش داشته‌ایم. اما سؤال اینجاست که آیا این میزان کاهش بارش خشکسالی بحران آفرین تولید می‌کند؟ ما باید مسؤولیت خود را بپذیریم و چاره جویی کنیم.
ضیایی اظهار کرد: اجرای قانون و رعایت حد شرعی استفاده از آب، اجرای فتوای رهبری مبنی بر تخصیص آب به صاحبان اصلی آن، اجرای اصل 158 و 159 قانون مدنی ایران در خصوص حقوق قانونی صاحبان و حق برداشت آب‌های دارای صاحب زمانی، قانون توزیع عادلانه آب و مصوبه 13 شورای عالی آب از راه‌های برون رفت زاینده رود از خشکسالی است.
وی به بحث بهشت آباد اشاره کرد و گفت: بهشت آباد قطره‌ای برای اصفهان آورد ندارد و همه صرف تخصیص‌های دولتی می‌شود. اینکه عده‌ای اعلام می‌کنند که چرا اصفهانی‌ها نگرانند؟ بله ما نگرانیم. نگران بحران عمیق در منطقه مرکزی کشور و نگران ریزگردهای سمی تالاب گاوخونی که می‌تواند کلان‌شهرهای اصفهان، تهران و شهر قم را به همراه شهرهای یزد، چهارمحال و بختیاری دچار مشکل شدید کند.
این کارشناس حوزه آب به راهکارها اشاره کرد و افزود: تشکیل ستاد ملی احیای رودخانه زاینده رود، رعایت قوانین و حقوق آب به ویژه مصوبات شورای عالی آب، تسریع در اجرای سد سوم و اجرای طرح بهشت آباد از راه‌های برون رفت از خشکی زاینده رود است.

منبع: ایسنا