اظهار نظر های مختلف از وضعیت آب!

وجود نیترات در آب تهران چندین سال است که مانند توپی از زمین سازمان ها به یکدیگر شوت می‌شود. عده‌ای از عدم اجازه آزمایشگاه برای محاسبه میزان نیترات خبر می دهند و عده ای آب تهران را سالم عنوان می‌کنند.

اظهار نظر های مختلف از وضعیت آب!
هفته گذشته رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران در اظهار نظری در ارتباط با وجود نیترات در آب شهر تهران گفت: «در سال ۹۳ اطلاعاتی به دست ما رسید که نشان می‌داد نیترات آب از شاخص‌های سلامت بالاتر است. این موضوع در صحن تذکر داده شد که با تکذیب نهادهای مسوول روبرو شد. ما مستندات خود را به سازمان بازرسی ارائه کردیم و آنها مجبور به پاسخگویی شدند.»
سلامت آب تهران در سال 94 وضعیت بهتری داشت اما با گذشت 5 ماه از سال 95 هنوز آماری از وضعیت سلامت و یا عدم سلامت آب تهران منتشر نشده است. موضوعی که با واکنش و اظهار نگرانی رحمت اله حافظی روبه رو شد.
تیرماه امسال عیسی فرهادی، فرماندار تهران با اعلام اینکه آب آشامیدنی پایتخت آلودگی ندارد، گفته بود: « یکی از دغدغه های ما علاوه بر منابع محدود آب پایتخت نظارت مستمر بر کیفیت آن است که اگر دقت نکنیم با توجه به جمعیت این کلانشهر با معضلات فراوانی روبرو می شویم.» وی به بحث سالم سازی آب نیز اشاره کرد و به مهر گفت: «کلر زنی به آب و آزمایش نیترات آن مورد توجه ویژه قرار گرفته است.»
با این حال یک ماه پس از این اظهار نظر، حافظی عضو شورای شهر تهران در این باره گفت: «متاسفانه در سال ۹۵ هیچ اطلاعاتی در خصوص سلامت آب وجود ندارد. همچنین آزمایشگاه‌هایی که امکان بررسی نیترات آب را دارند از بررسی نیترات آب منع شده‌اند، بنابراین ما امکان اظهارنظر در خصوص سلامت آب را نداریم.»
حافظی گفته بود: «تنها شرکت شهر سالم گزارشی در خصوص سلامت آب ارائه کرده که به این گزارش اطمینانی نیست، زیرا در سال ۹۳ که بر اساس گزارشات ما ۸ منطقه نیترات آنها در محدوده غیرمجاز بود، گزارش این شرکت نشان می‌داد که آب تهران سالم است بنابراین نمی‌توان در خصوص سلامت آب در سال ۹۵ هیچ گونه اظهارنظر کرد.»
نیترات جنوب تهران بیش از حد مجاز
آیا نیترات موجود در آب تهران 2 برابر حد مجاز است؟ سلمان ولایتی استاد دانشگاه تهران در پاسخ به این سوال «ابتکار» می گوید: «نیترات قسمت های جنوبی آب تهران بالا است، به عبارت دیگر از خیابان انقلاب به پایین با میزان بالای نیترات در آب مواجه هستیم.»
ولایتی با اشاره به اینکه این میزان نیترات مربوط به اوایل سال 94 است و در سال 95 هنوز گزارشی در دست نیست، می افزاید: «میزان نیترات از خیابان انقلاب به پایین در شهر تهران 2 برابر حد مجاز است و این میزان در جنوب شهر به مراتب بالاتر رفته، به گونه ای که در شهر ری، خانی آباد و دولت آباد میزان نیترات 2.5 برابر حد مجاز است.»
ولایتی به اشاره به اینکه نیترات نباید در آب آشامیدنی وجود داشته باشد، می افزاید:«در آب های معدنی کمی نیترات وجود دارد که بر مواد دیگر غالب شود. این میزان حدود 20 تا 30 گرم در هر لیتر است. در آب آشامیدنی شهرها نیز نباید نیتراتی وجود داشته باشد.»
عوامل وجود نیترات در آب
این عضو گروه مهندسی آب دانشگاه تهران سه عامل اصلی که موجب افزایش میزان نیترات در آب می شود را «فضولات انسانی(فاضلاب های شهری)»، «وجود کارخانه هایی که کودهای آمونیاک تولید می کنند» و «کودهای نیتراتی که کشاورزان برای مزارع و باغات از آن استفاده می کنند» می داندو می گوید: «فضولات شهر تهران با توجه به افزایش جمعیت بیشتر شده است و این فضولات به همراه آب سطحی به مرور زمان وارد آب های زیرزمینی می شود. حال با توجه به اینکه حدوداً 50 درصد از آب شهر تهران از چاه ها تغذیه می‌شود می توان گفت میزان نیترات موجود در آب این چاه ها میزان بالایی است که به وسیله پمپاژ به آب مصرفی اضافه می‌شود.»
تزریق مستقیم آب از چاه به شبکه نداریم
مهتاب باغبان، مدیر کنترل کیفیت و بهداشت آب و فاضلاب استان تهران در گفت و گو با «ابتکار» با اشاره به اقدامات انجام شده در راستای سلامت آب تهران، می گوید:«در رابطه با وجود نیترات در آب شهر تهران ما از دوران وزارت خانم دستجردی بر وزارت بهداشت که موضوع وجود نیترات در آب تهران مطرح شده بود، اقداماتی را انجام داده ایم. این موضوع بیشتر در جنوب تهران و مربوط به “چاه آب های خصوصی” مانند یاسر، کوثر و .. که در آن آب رسانی خصوص انجام می شد،بود که نتیجتاً این آب رسانی ها تحویل گیری شد.»
باغبان با بیان اینکه یکی از اقدامات ما در جنوب تهران، بهره برداری از تصفیه آب سد ماملو بود، می افزاید: «ما در حال حاضر 2.5 متر مکعب آب تصفیه شده را از ماملو وارد چرخه بهره برداری کرده ایم که در حال آب دهی به مناطق جنوبی شهر است.»
باغبان می گوید: «ما در تهران تزریق مستقیم آب از چاه به شبکه نداریم و آب تمام چاه ها بعد از تصفیه وارد شبکه می شوند.»
به گفته باغبان میزان نیترات موجود در آب تهران زیر 50 میلی گرم در هر لیتر بوده، به گونه ای که دربرخی مناطق این میزان تنها 10 یا 15 میلی گرم است.
مدیر کنترل کیفیت و بهداشت آب و فاضلاب استان تهران با اشاره به اینکه «طرح منشور کیفی»، «طرح قمربنی هاشم» در تمام شهرهای استان تهران در حال اجرا است می گوید: «این طرح ها با نگاه بهبود کیفیت آب آغاز شد. در تمام طرح های مصوب ما یک نگاه بهبود کیفیتی داشته ایم چرا که دغدغه ما آب آشامیدنی تهران است. حال چه این کار را با منابع جدید به نتیجه برسانیم و یا با امکانات نو.»
گفتنی است در تهران 232 سیستم آنلاین وجود دارد که لحظه به لحظه پارامترهای کیفی آب را اعم از کلر آّب، دمای آب، هدایت الکتریکی و میزان اسید موجود در آب بررسی می کند.
حکمی برای عدم آزمایش نیترات آب وجود ندارد
چندی پیش رحمت الله حافظی، عضو شورای شهر درباره سلامت آب تهران با بیان اینکه شورا در مساله تست کردن آب تهران بایکوت شده است اظهار کرده بود: «هیچ آزمایشگاهی مجاز به اندازه‌گیری میزان نیترات موجود در آب تهران نیست و به نظر می‌رسد مرجعی جلوی کار را گرفته است.»
باغبان در ارتباط با اظهار نظر حافظی مبنی بر عدم اجازه به آزمایشگاه ها برای محاسبه میزان نیترات آب به «ابتکار» می گوید: «وزارت بهداشت به عنوان یک مرجع ناظر بر کار ما است. وزارت بهداشت در دانشگاه علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی سلامت آب را رصد می کند، پس نمی توان گفت اجازه آزمایش داده نشده است. اینکه گزارشی به دست ایشان نرسیده با عدم اجازه آزمایش فرق می کند چرا که حکم حکومتی ای برای عدم آزمایش آب وجود ندارد!»
سلمان ولایتی در پاسخ به اظهار نظر حافظی، رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران مبنی بر اینکه “هیچ آزمایشگاهی مجاز به اندازه‌گیری میزان نیترات موجود در آب تهران نیست” به «ابتکار» می‌گوید: «درنظر داشته باشید هر آزمایشگاهی با ساده ترین امکانات می تواند میزان نیترات موجود در آب را به دست آورداما احتمال اینکه یک مرجع مانع از انتشار آن شود بیشتر است.»
ولایتی وضعیت آب تهران را «بحرانی» اعلام می کند. به گفته دکتر ولایتی زمانی که او قصد مطالعه روی آب رودخانه جاجرود و پارچین تهران را داشت، اجازه انتشار مقاله به وی داده نشده بود!
آب تهران به طور کلی سالم است
مدیر کنترل کیفیت و بهداشت آب و فاضلاب استان تهران با اشاره به اینکه طرح های خوبی برای بهبود کیفیت آب تهران در حال انجام است، می افزاید: «ما برداشت از چاه های تهران را کاهش داده ایم و تنها چاه آب ها با کیفیت خوب را پس از تصفیه وارد شبکه بهره برداری خواهیم کرد. از سال 89 تاکنون 142 میلیارد تومان برای بهبود کیفیت آب در طرح منشور کیفی آب تهران هزینه شده است که با نتایج خوبی نیز همراه بوده است.»
به گفته باغبان آب قسمت شرق تهران از رودخانه جاجرود، غرب تهران از کرج، مناطق جنوبی سد ماملو و تعدادی چاه آب پاسخگوی نیازهای آبی تهران است.
باغبان در اظهار نظری متفاوت کیفیت آب تهران را به طور کلی سالم اعلام می کند و می گوید: «هر گونه کوتاهی از جانب ما با برخورد وزارت بهداشت همراه خواهد بود. نیترات موجود در آب تنها بخش کوچکی از سلامت آب است و ما در آزمایش های خود بسیاری از پارامترهای میکروبی و آسیبزا را بررسی می کنیم.»

منبع: ابتکار